وقتی در سازمان خود مشکل کامپیوتری دارید با چه کسی تماس می‌گیرید؟! یا وقتی شبکه شما با اختلالاتی مواجه شود چه می‌کنید؟ در عصر حاضر، شبکههای کامپیوتری نقشی اساسی در کسب و کارها و سازمان‌های خصوصی و دولتی ایفا می‌کنند. این شبکه‌ها امکان ارتباط و همکاری افراد و دستگاه‌های مختلف را فراهم می‌کنند که منجر به افزایش بهره وری و کارایی خواهد شد و بنابراین، مزایای خدمات پشتیبانی شبکه برای سازمان‌ها قابل مشاهده است. از این رو، حفظ و نگهداری شبکههای کامپیوتری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. متخصص پشتیبانی شبکه‌ها را برای یک سازمان یا مشتری نظارت، نگهداری و عیب یابی می‌کند. آن‌ها مسئول اطمینان از ایمن، قابل اعتماد و کارآمد بودن شبکه هستند و ما در این مقاله وظایف پشتیبان شبکه را بررسی می‌کنیم.
نگاهی بر وظایف پشتیبان شبکه
پشتیبان شبکه فردی است که مسئولیت حفظ و نگهداری شبکههای کامپیوتری را بر عهده دارد. وظایف متخصص شبکه به طور کلی شامل موارد زیر می‌شود:
نظارت بر عملکرد شبکه
یکی از مهم‌ترین وظایف متخصص شبکه، نظارت بر عملکرد شبکه است و این کار شامل بررسی عملکرد تجهیزات شبکه، نرم افزارهای شبکه و ارتباطات شبکه می‌شود. پشتیبان شبکه باید به طور مداوم وضعیت شبکه را بررسی کند تا در صورت بروز هرگونه مشکل، سریعا آن را برطرف کند.
نصب و پیکربندی شبکه
پشتیبان شبکه همچنین مسئول نصب و پیکربندی شبکه است و این کار شامل نصب تجهیزات شبکه، نصب نرم افزارهای شبکه و پیکربندی تنظیمات شبکه می‌شود. پشتیبان شبکه باید دانش کافی در زمینه طراحی و پیاده‌سازی شبکههای کامپیوتری داشته باشد.
رفع مشکلات شبکه
یکی از وظایف پشتیبان شبکه این است که در صورت بروز مشکل در شبکه باید سریعا آن را برطرف کند. رفع مشکلات شبکه می‌تواند شامل موارد مختلفی مانند رفع مشکلات سخت افزاری، رفع مشکلات نرم افزاری و رفع مشکلات امنیتی باشد. پشتیبان شبکه باید دانش و مهارت کافی در زمینه رفع مشکلات شبکه داشته باشد.
ارائه آموزش‌های شبکه
پشتیبان شبکه همچنین می‌تواند به کاربران شبکه در زمینه استفاده از شبکه آموزش دهد. این آموزش‌ها می‌تواند شامل موارد مختلفی مانند آموزش استفاده از نرم افزارهای شبکه، آموزش استفاده از تجهیزات شبکه و آموزش امنیت شبکه باشد.
پیشنهاد بهبود شبکه
پشتیبان شبکه می‌تواند با بررسی عملکرد شبکه، پیشنهاداتی برای بهبود شبکه ارائه دهد. این پیشنهادات شامل موارد مختلفی مانند افزایش سرعت شبکه، بهبود امنیت شبکه و کاهش هزینه‌های شبکه باشد.
در مجموع، وظایف پشتیبان شبکه بسیار متنوع و گسترده است. یک پشتیبان شبکه باید دانش و مهارت کافی در زمینه‌های مختلف شبکههای کامپیوتری داشته باشد تا بتواند به طور موثر به حفظ و نگهداری شبکههای کامپیوتری کمک کند.
مهارتهای مورد نیاز برای پشتیبانی شبکه
مهارتهای فنی مورد نیاز پشتیبان شبکه را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: مهارتهای پایه و مهارتهای تخصصی.
داشتن مهارتهای پایه در میان وظایف پشتیبان شبکه شبکه شامل موارد زیر است:
- آشنایی با مفاهیم اولیه شبکه مانند مدل OSI، پروتکل‌های شبکه، انواع شبکه‌ها و تجهیزات شبکه
- توانایی نصب و راه اندازی شبکههای کامپیوتری
- توانایی عیب یابی و رفع مشکلات شبکه
مهارتهای تخصصی شبکه به تخصص و تجربه پشتیبان شبکه بستگی دارند و بسته به نوع شبکه‌ای که در آن مشغول به کار است، متفاوت خواهند بود. برخی از مهارتهای تخصصی شبکه عبارتند از:
- آشنایی با تجهیزات و نرم افزارهای شبکه مانند روتر، سوئیچ، سرور، سیستم عامل‌های شبکه و نرم افزارهای مدیریت شبکه
- توانایی پیاده‌سازی و مدیریت سرویس‌های شبکه مانند DHCP، DNS، VPN، Firewall و Security
- توانایی طراحی و پیاده سازی شبکههای بی‌سیم
- توانایی مدیریت امنیت شبکه
- مهارتهای غیر فنی مورد نیاز پشتیبان شبکه
مهارتهای غیر فنی نیز از اهمیت ویژه‌ای برای پشتیبان شبکه برخوردار هستند. این مهارت‌ها به پشتیبان شبکه کمک می‌کنند تا بتواند به طور موثر با کاربران و مدیران شبکه ارتباط برقرار کند و مشکلات آن‌ها را حل کند. برخی از مهارتهای غیر فنی مورد نیاز پشتیبان شبکه عبارتند از:
مهارتهای ارتباطی
یکی از مهارت‌ها و وظایف پشتیبان شبکه این است که باید بتواند به طور موثر با کاربران و مدیران شبکه ارتباط برقرار کند. این مهارت‌ها شامل توانایی گوش دادن فعال، توانایی برقراری ارتباط موثر، توانایی بیان واضح و مختصر مطالب و توانایی پاسخگویی به سوالات کاربران است.
مهارتهای حل مسئله
پشتیبان شبکه باید بتواند به سرعت و به طور موثر مشکلات شبکه را حل کند. این مهارت‌ها شامل توانایی تفکر منطقی، توانایی تجزیه و تحلیل مسائل، توانایی شناسایی علل مشکلات و توانایی ارائه راه‌حل‌های مناسب است.
مهارتهای سازماندهی
پشتیبان شبکه باید بتواند به طور منظم و سازماندهی شده کار کند. این مهارت‌ها شامل توانایی مدیریت زمان، توانایی مدیریت کارهای متعدد، توانایی نگهداری از سوابق و مستندات و توانایی کار در شرایط استرس زا است.
مهارتهای یادگیری
فناوری اطلاعات به سرعت در حال پیشرفت است. پشتیبان شبکه باید بتواند به طور مداوم دانش خود را به روز کند تا بتواند از عهده وظایف خود برآید. این مهارت‌ها شامل توانایی یادگیری مطالب جدید، توانایی استفاده از منابع آموزشی، توانایی شرکت در دوره‌های آموزشی و توانایی یادگیری از تجربیات دیگران است. مهارتهای فنی و غیر فنی مورد نیاز پشتیبان شبکه بسیار متنوع و گسترده است و پشتیبان شبکه باید بتواند با کسب این مهارت‌ها، به طور موثر از شبکههای کامپیوتری محافظت و پشتیبانی کند.
آیا پشتیبان شبکه به دوره‌های آموزشی خاصی نیاز دارد؟
برای تبدیل شدن به متخصص پشتیبانی شبکه حداقل به مدرک دیپلم دبیرستان یا معادل آن و تجربه کاری مرتبط یا آموزش نیاز دارید. با این حال، بسیاری از کارفرمایان داوطلبانی را ترجیح می‌دهند که دارای مدرک یا گواهینامه در رشته علوم کامپیوتر، فناوری اطلاعات یا یک رشته مرتبط باشند. فرایند آموزش و اخذ مدرک به شما کمک می‌کند دانش و مهارتهای اساسی در مفاهیم شبکه، پروتکل‌ها، استانداردها و همچنین سایر موضوعات فناوری اطلاعات مانند پایگاه‌های داده و امنیت را به دست آورید.
آینده شغلی پشتیبان شبکه در ایران
آینده شغلی پشتیبان شبکه در ایران و جهان، مثبت ارزیابی می‌شود. با توجه به افزایش استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمام زمینه‌های زندگی، نیاز به متخصصان شبکه نیز روز به روز بیشتر می‌شود. علاوه بر این، با ظهور فناوری‌های جدید مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، وظایف پشتیبان شبکه متخصص نیز روز به روز افزایش خواهد یافت. بر اساس پیش بینی‌های سازمان جهانی کار تقاضا برای متخصصان شبکه در سراسر جهان تا سال 2030، 12 درصد افزایش خواهد یافت. این افزایش تقاضا، فرصت‌های شغلی خوبی را برای پشتیبانان شبکه ایجاد می‌کند. در ایران نیز آینده شغلی پشتیبان شبکه قابل قبول می‌باشد و با توجه به توسعه فناوری اطلاعات در کشور، نیاز به متخصصان شبکه در حال افزایش است. علاوه بر این، با توجه به کمبود نیروی متخصص شبکه در ایران، فرصت‌های شغلی خوبی برای پشتیبانان شبکه با مهارتهای مناسب وجود دارد.
نتیجه گیری
وظایف پشتیبان شبکه بسته به اندازه و پیچیدگی شبکه، نوع سازمان و انتظارات مدیران شبکه می‌تواند متفاوت باشد. با این حال، وظایف کلی ذکر شده در در این مقاله برای همه پشتیبانان شبکه مشترک است. پشتیبان یا کارشناس شبکه مسئول نظارت، نگهداری و رفع مشکلات شبکه کامپیوتری است و در ایران نیز فرصت‌های شغلی خوبی برای پشتیبانان شبکه با مهارتهای مناسب وجود دارد.
