مبانی طراحی رابط کاربری: تغییر دیدگاه به سمت تجربه کاربری برتر
![رابط کاربری](https://rahaco.net/mag/wp-content/uploads/2023/07/رابط-کاربری.jpg)
کسب و کار و زندگی ما با اینترنت ادغام شده است به طوری که سازمانها و شرکتها دریافتهاند که بهترین راه برای رقابت در فضای وب، شناخت مدلهای طراحی UI و ساختن یک رابط کاربری جذاب و کارآمد است. در همین راستا، افراد و تیمهای مختلف برای ایجاد طراحی UI جذاب و کارامد، به رقابت برخواستند. طراحی UI از گرایشهای رشته طراحی گرافیک میباشند و یک طراح واسط کاربری، مسلما یک گرافیست نیست چون حوزه گرافیک و طراحی گرافیک، صنعت چاپ را نیز شامل میشود.
تعریف کلی از رابط کاربری یا USER INTERFACE
رابط کاربری در واقع جنبههای ظاهری و بصری سایت است که به عنوان واسط تعامل کاربر با سیستم شناخته میشود. به عنوان مثال هنگامی که وارد یک سایت یا اپلیکیشن میشوید طراحی ظاهری و محل قرار گیری منوها، دکمهها و… همه و همه جزوی از واسط کاربری هستند. User interface همان ارائهای است که شما از سایت یا اپلیکیشن خود دارید.
طراح رابط کاربری چه کسی است؟
طراحی رابط کاربری یا UI Designer همان فردی است که مشخص میکند المانهای مختلف کجای صفحه قرار بگیرند، فرایندها به چه صورت باشد، موارد مختلف مانند: پیامهای هشدار یا خطاها کجا و چطور به کاربر نشان داده شود، طراحی منوها و دکمهها به چه صورتی باشد و… تا کاربر به سادهترین شکل ممکن با سیستم تعامل داشته باشد.
قطعا نیازی نیست طراح UI گرافیست حرفهای باشد، ولی این روزها به این موضوع نیاز میشود و هر چه طراح واسط کاربری بتواند از طراحی و گرافیک بیشتر بداند، خروجی کار به مراتب بهتر خواهد بود و این روزها UI Designerها توانمندیهای مختلفی دارند. حتی این روزها طراحان UI به زبانهای برنامهنویسی جاوا اسکریپت، CSS و HTML نیز مسلط هستند. نکته مهم دیگر اینجاست که طراح واسط کاربری باید تخصص خوبی در تستهای کاربرد پذیری محصول داشته باشد.
تفاوت تجربه کاربری و رابط کاربری
واسط کاربری و تجربه کاربری مکمل یکدیگر هستند اما تفاوتهایی باهم دارند. UI به عنوان یک واسطه تلاش میکند کاربر به سادگی با سیستم شما تعامل برقرار کند ولی تجربه کاربری سعی دارد که تجربهای لذت بخش و روان از کار با سایت و اپلیکیشن شما برای مخاطب ایجاد کند. به بیان سادهتر UI یا واسط کاربری به مجموعه صفحات، تصاویر و المانهای بصری مانند دکمهها و ایکونها گفته میشود که کاربر برای تعامل با یک دستگاه یا برنامه از آنها استفاده میکند. UX یا تجربه کاری آن حس و تجربهای است که کاربر در هنگام تعامل با بخشهای مختلف از محصولات و سرویسهای مختلف یک شرکت دارد که شامل نحوه تعامل او با شماست.
اجزای رابط کاربری شامل چه مواردی میباشد؟
User Interface (UI) به اجزایی از یک سیستم یا برنامهی کاربردی اطلاق میشود که به کاربر امکان میدهد با آن تعامل داشته باشد. UI عبارت است از تمامی ابزارها، صفحات، منوها، دکمهها و هر عنصر دیگری که به کاربر کمک میکند تا با سیستم یا برنامه در ارتباط باشد و وظایف خود را انجام دهد. اجزای مختلف User interface شامل موارد زیر میشوند:
- المانهای ورودی: شامل دکمهها، فرمها، جعبه متن و سایر المانهایی که کاربر میتواند اطلاعات را وارد کند یا با سیستم تعامل داشته باشد.
- المانهای نمایشی: شامل نمودارها، جداول، لیستها و سایر المانهایی که اطلاعات به کاربر نمایش داده میشوند.
- منوها و ناوبری: شامل فهرستها، منوهای کشویی و سایر ابزارهایی که به کاربر کمک میکنند تا در سیستم یا برنامه جابجا شود و از ویژگیهای مختلف استفاده کند.
- نمایشگرها و اعلانها: اعلانها، پیامهای خطا و سایر اطلاعیههایی که برای کاربر نمایش داده میشوند.
- رابطهای چند رسانهای: شامل عکسها، ویدئوها، صداها و سایر ابزارهایی که از رسانههای مختلف استفاده میکنند.
در کل، رابط کاربری مسئولیت ایجاد ارتباط بین کاربر و سیستم یا برنامه را بر عهده دارد و باید به کاربر امکان مهارتها و قابلیتهای لازم برای استفاده آسان و موثر از سیستم را بدهد.
UI چه اهمیتی در طراحی وب دارد؟
به طور خلاصه کار طراحان UI این است که با تکیه بر اصلول تجربه کاربری UX و شناخت نیازهای کاربر، مسیری را برای سایت یا اپلیکیشن طراحی کنند که کاربر به راحتی بتواند از سیستم استفاده کند. سپس با ابزارها و زبانهای برنامه نویسی مورد نیاز اقدام به پیاده سازی و طراحی المان صفحات کنند. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن استفاده از سایتها و گوشیهای هوشمند، طراحی کاربر پسندی که بتواند مخاطبان را راضی نگهدارد، امری واجب است. طراحان UI در تلاش اند تا کاربران به راحتی بتوانند با سیستمهای نرم افزاری کار کنند و بروز مشکل سیستمی، اختلال چندانی در کار آنها وارد نکند.
اصول طراحی رابط کاربری
اصول طراحی (UI) شامل یک سری رهنمودها و اصول است که طراحان UI از آنها برای ایجاد واسط کاربری کارآمد، قابل استفاده و جذاب استفاده میکنند.
سادگی
واسط کاربری باید ساده و آسان برای استفاده باشد. از پیچیدگیهای غیر ضروری خودداری کنید و عناصر UI را به طور کلی ساده و قابل فهم طراحی کنید.
قابلیت پیشبینی
طراحی UI باید قابلیت پیشبینی نیازهای کاربر را داشته باشد و اقدامات منطقی و قابل پیش بینی را فراهم کند. کاربران باید بتوانند با سرعت و به راحتی به نیازهای خود دسترسی پیدا کنند.
پویایی
رابط کاربری باید پویا و بدون تاخیر عمل کند. همچنین باید اطلاعات و وضعیت صفحه را به کاربر نشان دهد و از ایجاد ابهامات جلوگیری کند.
یکپارچگی
طراحی UI باید یکپارچه و هماهنگ باشد. استفاده از الگوها، استایلها و عناصر مشابه در سراسر واسط کاربری کمک میکند تا استفاده کننده را در جریان قرار دهد و احساس همبستگی کند.
قابلیت دسترسی
واسط کاربری باید قابلیت استفاده برای تمام کاربران حتی افرادی با محدودیتهای جسمی یا عصبی را فراهم کند. رعایت استانداردهای دسترسیپذیری و استفاده از عناصر مشخص و قابل دسترس برای همه کاربران از اهمیت بالایی برخوردار است.
استفاده از الگوهای طراحی
استفاده از الگوهای طراحی معمول و معتبر مانند منوی ناوبری در بالای صفحه یا دکمههای عملیاتی با استایل واضح، به کاربر کمک میکند تا به راحتی با UI آشنا شود و از آن استفاده کند.
تطابق با فرهنگ کاربر
طراحی UI باید با فرهنگ و عادتهای کاربران هدف همخوانی داشته باشد. استفاده از آیکونها، رنگها و عناصری که به فرهنگ کاربران مربوط میشوند، به کاربران احساس آشنایی و راحتی میدهد. اینها فقط برخی از اصول طراحی UI هستند و هر یک به تنهایی میتوانند موضوعی برای تحقیق و بحث باشند. طراحان UI میتوانند از این اصول به عنوان راهنما استفاده کنند تا واسط کاربریهای بهتری ایجاد کنند.
نتیجه گیری
دقت و توجه بیشتر در طراحی UI به تسهیل و افزایش هر چه بیشتر و درک بهتر محتوا، در نهایت انجام عمل مورد نظر از سوی مخاطب کمک خواهد کرد. طراحی رابط کاربری سایت یا UI Design را میتوان از مهمترین قسمتها در طراحی سایت دانست، زیرا این قسمت دقیقا چیزی است که مقابل چشم کاربر قرار دارد. واسط کاربری قرار است توجه مخاطب را جلب کرده و او را به تعامل با سایت ترغیب کند. واسط کاربری یا User Interface به کاربر کمک میکند با سایت یا اپلیکیشن شما ارتباط برقرار کند. در صورتی که از یک UI اصولی و استاندارد طراحی کرده باشید، توجه کاربر بیشتری را به سایت خود جلب کرده و تعامل آنها را بالا میبرید.