هوش جامع مصنوعی (AGI) یک عامل هوشمند فرضی است که میتواند هر کار و فکری را که انسان یا سایر حیوانات میتواند درک کنند و یاد بگیرند را انجام دهد. توسعه AGI هدف اولیه برخی از تحقیقات هوش مصنوعی می‌باشد که برای چندین شرکت هوش مصنوعی مانند: OpenAI، DeepMind و Anthropic، یک موضوع رایج در تحقیقات علمی تخیلی و آینده است.
از آنجا که AGI تقریبا هدف بی‌نهایتی دارد و به تلاش برای شبیه‌سازی هوش انسانی می‌پردازد. این حوزه تحقیقاتی مواجه با چالش‌های بسیاری است. برای رسیدن به AGI، مسائلی مانند: درک زبان طبیعی، تصویربرداری سه بعدی، استدلال منطقی و حل مسئله باید به خوبی حل شوند. هوش مصنوعی عمومی دارای پتانسیل بالقوه‌ای برای تحولات جهانی و تغییر شکل صنایع و جوامع می‌باشد، تحقیقات بیشتری بر روی این حوزه نیاز است. با پیشرفت تکنولوژی‌های هوش مصنوعی و افزایش قدرت محاسباتی، امیدواریم برای دستیابی به هوش جامع مصنوعی که قادر به حل مسائل پیچیده از جمله مسائل اجتماعی و علمی است نزدیک‌تر شویم.
جدول زمانی توسعه AGI همچنان موضوع بحث‌های مداوم بین محققان و کارشناسان است. برخی معتقدند ممکن است در سال‌ها یا دهه‌های آینده امکان پذیر باشد. برخی دیگر معتقدند ممکن است تا یک قرن یا بیشتر طول بکشد و اقلیتی معتقدند که ممکن است هرگز چنین نشود.
هوش جامع مصنوعی
یک هوش جامع مصنوعی در واقع ماشینی است که میتواند دنیای اطراف خود را مانند یک انسان درک کند و دارای ظرفیت و گنجایش مشابه برای انجام تسک‌ها و کارهای مختلف می‌باشد. در حال حاظر هوش مصنوعی عمومی وجود ندارد اما می‌توان رد پای آن را در داستان‌های تخیلی از قرن پیش مشاهده کرد. داستان‌های تخیلی و فیلم‌هایی که راجب هوش مصنوعی وجود دارند به طور گسترده‌ای با آنچه که در واقعیت وجود دارد بسیار متفاوت هستند، البته که بیشتر آن‌ها علاقه دارند تا تصور ذهنی غلط در مورد ماشین‌های هوشمندی که قرار است انسان‌ها را ریشه کن کنند یا به بردگی بکشند بسازند. در چنین داستان‌هایی هوش مصنوعی اغلب به شکل موجودی بی‌تفاوت و بی‌رحم نسبت به درد و رنج انسان یا حتی خواهان نابودی بشر نشان می‌دهند.
چقدر تا پیدایش هوش جامع مصنوعی فاصله داریم؟
اگر چه از نقطه نظر تئوری این احتمال وجود دارد که بتوان توانمندی‌های مغز انسان را شبیه سازی کرد، اما در زمان حال حاظر انجام این کار میسر نیست. به همین دلیل از نظر عقلانی ما می‌توانیم با یک جهش به AGI دست پیدا می‌کنیم. هر چند از نظر نقطه زمانی سرعت تحقیقات در زمینه هوش مصنوعی و توسعه قابلیت‌های کنونی به معنای آن است که ما به نقطه عطفی رسیده‌ایم. جامعه تحقیقاتی با دست آوردهایشان در زمینه هوش مصنوعی عمومی می‌توانند همه را شگفت زده کنند. همانطور که برخی از کارشناسان پیش بینی کرده‌اند دستیابی به AGI میتواند تا سال 2030 میلادی امکان پذیر شود. در یکی از تحقیقاتی که همین اواخر منتشر شده پیش بینی کرده‌اند که از نقطه نظر تکنیکی دستیابی به AGI تا سال 2060 امکان پذیر خواهد بود.
تفاوت بین هوش محدود و هوش جامع مصنوعی
هوش مصنوعی محدود و هوش مصنوعی عمومی (AGI) دو مفهوم متفاوت هستند. هوش مصنوعی محدود به ماشینها و سیستم‌هایی اشاره دارد که طراحی شده‌اند تا در یک وظیفه خاص به صورت هوشمند عمل کنند. این نوع هوش مصنوعی بر روی حل مشکلات خاص و پیاده‌سازی وظایف مشخص تمرکز دارد. به عنوان مثال: سیستمهای تشخیص چهره، ترجمه ماشینی و خودروهای خودران که در شرایط خاص عمل می‌کنند، نمونه‌هایی از هوش مصنوعی محدود هستند.
از سوی دیگر هوش مصنوعی عمومی (AGI) به هوش مصنوعی اشاره دارد که بتواند در تمامی وظایف هوشمند مشابه یک انسان عمل کند. AGI قادر به فهم و تحلیل مفهوم‌ها، حل مسائل پیچیده، خلاقیت و تعامل با محیط است. هوش مصنوعی محدود و AGI در ارتباط با قدرت و پیچیدگی محاسباتی و خلاقیت متفاوتی هستند. AGI هدفی است که تا کنون به طور کامل دستیابی به آن صورت نگرفته است. و همچنان به عنوان یک چالش مهم در حوزه هوش مصنوعی مطرح است.
هوش جامع مصنوعی چه کارهایی میتواند انجام دهد؟
از نظر تئوری یک هوش عمومی مصنوعی میتواند تمام وظایف انسان‌ها را انجام دهد. حتی میتواند کارهایی را انجام دهد که از توان انسان خارج است. حداقل کاری که هوش مصنوعی جامع میتواند انجام دهد این است که قادر به تلفیق تفکر و استدلال شبیه انسان است. با این سطح از آگاهی و دانش یک ماشین یا دستگاه میتواند هر تسک و کاری که به انسان ها سپرده شود مانند انسان‌ها انجام دهد. با گذشت زمان AGI میتواند تمام نقش‌های مختلف انسان را به راحتی انجام دهد. خاتمه دادن به نیاز حضوری انسانی هم جنبه‌های مثبت و هم منفی خواهد داشت. برای این مسئله باید از ابتدا برای آن فکر شود تا موجب معضل نشود.
کاربرد هوش جامع مصنوعی
AGI به مجموعه‌ای از تکنولوژی‌ها و سیستمهای هوشمند می‌گویند که قادر به انجام هر گونه فعالیت هوشمندی است که یک انسان میتواند انجام دهد. به عبارت دیگر هوش جامع مصنوعی توانایی فهم و تفسیر اطلاعات، یادگیری، حل مسئله، استنتاج، برنامه‌ریزی و انجام فعالیتهای متنوعی را با سطحی از هوش و ذکاوت مشابه با انسان دارد. کاربرد AGI به عنوان یک حوزه تحقیقاتی و فناوری بسیار گسترده است و شامل زمینه‌های مختلفی از جمله: علوم کامپیوتر، روباتیک، تئوری هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی، پردازش زبان طبیعی، بینایی کامپیوتری، تشخیص الگو، بهینه سازی، تصمیم گیری و سایر زمینه‌های مرتبط است.
تاثیر هوش جامع مصنوعی بر نیروی کار انسانی
بحث درباره تاثیرات هوش مصنوعی بر مشاغل و اثر آن بر جامعه و اقتصاد، موضوعی که در حال حاضر در حوزه AI و اقتصاد بسیار داغ شده است. با گسترش هوش مصنوعی و استفاده از تکنولوژی‌های خودکارسازی، برخی از وظایف انجام شده توسط انسان‌ها به صورت خودکار و توسط ماشینها و سیستمهای هوشمند انجام می‌شود. این تحولات میتواند تاثیر زیادی بر برخی از حرفه‌ها و مشاغل داشته باشد. برخی از وظایف روتین و تکراری که به صورت عمده توسط هوش مصنوعی محدود انجام می‌شوند، ممکن است به میزانی کاهش یابند. این موضوع میتواند به تغییرات در بازار کار و بروز نگرانی‌ها درباره از بین رفتن شغل‌ها و تغییرات اقتصادی منجر شود.
UBI یا دارمد عمومی جهانی، که درخواست افراد عادی جامعه می‌باشد. یکی از راهکارهایی است که برخی افراد و نظریه پردازان برای مقابله با تاثیرات احتمالی هوش مصنوعی و اتوماسیون بر روی بازار کار و اقتصاد ارائه داده‌اند. این مفهوم مبتنی بر ایده این است که دولت باید به همه افراد در جامعه یک پرداخت منظم و بی‌قید و شرط ارائه کند، تا آن‌ها بتوانند هزینه‌های معیشتی خود را تامین کنند. با این حال مساله UBI بسیار پیچیده است و نیازمند بررسی‌های گسترده درباره مزایا و معایب آن است. که شامل مسائل مالی، سیاست‌گذاری، تاثیرات اجتماعی و اقتصادی و تعامل با سایر سیستمهای حمایتی موجود می‌شود. همچنین موضوع UBI به طور گسترده‌تر در حوزه سیاست و اقتصاد مورد بحث قرار می‌گیرد و در نتیجه تصمیم گیری درباره اجرای آن به عهده سازمان‌ها و سیاست‌گذاران است.
برخی از کاربردهای ممکن هوش جامع مصنوعی عبارتند از:
- انجام فعالیتهای پژوهشی: AGI میتواند در حوزه‌های علمی و پژوهشی به ما کمک کند. مانند: کشف نوآوری‌های جدید، تجزیه و تحلیل داده‌های پیچیده و پیش‌بینی رویدادها.
- کمک به حل مسائل عملی: AGI میتواند در حل مسائل عملی و واقعی ما را یاری کند. از جمله مسائل مربوط به بهبود سلامتی، تحلیل مالی، مدیریت منابع، طراحی مواد جدید و سایر حوزه‌های صنعتی.
- سیستمهای خودکار: AGI میتواند در طراحی و ساخت سیستمهای خودکار و رباتیک پیشرفته مورد استفاده قرار بگیرد، از جمله ربات‌ها، خودروهای بدون سرنشین و سیستمهای هوشمند خانگی.
- هوش مصنوعی سازمانی: AGI میتواند در بهبود عملکرد سازمان‌ها و شرکت‌ها در زمینه‌هایی مانند: مدیریت منابع، بهبود عملکرد عملیاتی و اتخاذ تصمیمات استراتژیک موثر باشد.
- ارتباطات و رابطه با ماشینها: AGI میتواند در تعاملات بین انسان و ماشینها نقشی بسزایی ایفا کند، از جمله سیستمهای هوشمند صوتی و تشخیص چهره.
اگرچه هنوز AGI در مراحل اولیه توسعه قرار دارد و مسیر طولانی‌ای در پیش دارد، ولی پتانسیل بسیار زیادی در زمینه تغییر و تحول در حوزه‌های مختلف دارد.
نتیجه گیری
در این مقاله هوش مصنوعی عمومی و کاربردهای آن بررسی شد. AGI به معنای توانایی سیستمهای هوشمند مصنوعی در انجام هرگونه ماموریت یا وظیفه مشابه با انسان است. این سیستم‌ها قادرند به طور خودکار و بدون نیاز به برنامه ریزی مخصوص، در موقعیت‌های مختلف عمل کرده و مسئله‌های پیچیده را حل کنند. در نهایت هوش جامع مصنوعی میتواند تاثیرات بزرگی در جوامع بشری داشته باشد. از یک سو میتواند بهبود‌های عظیمی در زمینه‌هایی مانند: بهداشت، آموزش، اقتصاد و محیط زیست به همراه داشته باشد. از سوی دیگر نگرانی‌های اخلاقی و امنیتی نیز در ارتباط با توسعه AGI وجود دارد که نیازمند بررسی دقیق و تدابیر مناسب هستند.
