احتمالا اخیرا کلماتی مانند هوشمند سازی، مدارس هوشمند، ساختمان هوشمند، لوازم خانگی هوشمند و شهر هوشمند را زیاد شنیده‌اید. اغلب مردم تصور می‌کنند که اتوماتیک کردن فقط جنبه راحتی دارد اما اینطور نیست. اتوماسیون اهداف بالاتری را دنبال می‌کند. دانشمندان و محققان در فرایند اتوماسیون نه تنها به رفاه و آسایش، زیبایی و مدرن بودن فکر می‌کنند بلکه شبکه‌ها و حسگرهایی را جهت رسیدن به اهداف ایمنی و بهینه سازی مصرف انرژی و اهداف مدیریتی ایجاد می‌کنند. در ادامه این مقاله با مفهوم هوشمند سازی بیشتر آشنا می‌شوید.
هوشمند سازی چیست؟
هوشمند سازی یعنی ساده کردن و پیشرفته کردن زندگی با استفاده از ابزارها و پارامترها. استفاده از برنامه‌ها و ابزارهای فناوری اطلاعات در تعریف اتوماتیک سازی جای می‌گیرد. به فرایند خودکارسازی کارها، هوشمند کردن و استفاده بهینه از تجهیزات و دستگاه‌های مختلف اتوماسیون گفته می‌شود. هدف از اتوماسیون ایجاد یک سیستم هوشمند و خودکار است که بتواند وظایف مختلف را بدون نیاز به دخالت انسان انجام دهد. این فعالیت‌ها شامل فعالیت‌های ساده و تکراری یا پیچیدگی‌های بسیاری می‌شوند.
هدف اصلی هوشمند سازی چیست؟
هدف اصلی از این فناوری یک فرایند یا یک مکان، دستیابی به یک نظم کلی است. در واقع با استفاده از سیستمهای هوشمند میتوان با صرف کمترین زمان و انرژی کارهای روتین و روزمره را انجام داد. این اقدامات شامل کارهایی می‌شود که در طول روز به ناچار زمان بسیار کمی را باید به آن‌ها اختصاص داد. یکی از اصلی‌ترین اهداف اتوماسیون این است که با استفاده از تجهیزات اینترنت اشیا مانند انواع حسگرها اطلاعات را از محیط دریافت کرده و در ادامه با جمع آوری داده و تجزیه و تحلیل آن‌ها به بهبود وظایف مختلف کمک کرد.
هوشمند سازی و رابطه آن با کاهش آلودگی هوا
الکترونیکی کردن خدمات به کاهش سفرهای درون شهری کمک می‌کند که این امر به کاهش آلاینده‌ها کمک خواهد کرد. با الکترونیکی کردن خدمات و استفاده حداکثری از این فناوری نقش بزرگی در کاهش حمل و نقل دارد و با یک کلیک میتوان بسیاری از کارهای اداری را انجام داد. شاید حتی صدها هزار سفر را در روز کاهش دهد. افراد با کاهش سفرهای غیرضروری میتوانند نقش زیادی در ایجاد هوای پاک داشته باشند.
مزایای سیستمهای هوشمند
در دنیای امروز هوشمندسازی اهمیت بسیاری دارد و تقریبا تمام مدیران به‌دنبال ترویج آن در جامعه هدف خود هستند. افزایش هزینه نیروی کار، بازدهی پایین و احتمال بروز خطاهای انسانی جبران‌ناپذیر از مشکلاتی هستند که با بکارگیری سیستمهای هوشمند حل می‌شوند. از مزایای اصلی این فناوری میتوان به وارد زیر اشاره کرد:
- بهبود کارایی و بهره وری
- صرفه جویی در هزینهها
- افزایش امنیت
- کاهش میزان خطرات و اتفاقات غیر منتظره
- شناسایی مواردی که باعث اتللاف انرژی می‌شود
کاربردهای هوشمندسازی
ساختمان هوشمند: ساختمان‌های هوشمند نسل جدیدی از صنعت ساخت و ساز را نمایش می‌دهند. در هوشمند سازی ساختمان معمولا از اینترنت اشیا، حسگرهای قوی، مکانیزم‌های مرتبط با علم رباتیک و هوش مصنوعی در راستای داشتن نظارت کامل بر عملکرد ساختمان استفاده می‌شود. به همین ترتیب، به راحتی میتوان عملکرد بخش‌های مختلف ساختمان را مطابق با نیازهای خود شخصی سازی و بهینه سازی کرد.
لجستیک هوشمند: لجستیک هوشمند نوعی سیستم مبتنی بر تکنولوژی و فناوری اطلاعات است که شامل بخش‌هایی از جمله: حمل‌ونقل، بسته‌بندی، انبارداری، بارگیری و تخلیه، پردازش و توزیع می‌شود. یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های هوشمند سازی لجستیک، تجزیه و تحلیل اطلاعات در راستای بهینه سازی فعالیت‌های این حوزه است. برخلاف لجستیک سنتی، در این نوع لجستیک تکنولوژی‌ها و تجهیزات استفاده شده به بهبود برنامه‌ریزی کمک کرده و مشکلات مربوط به تصمیم‌گیری را نیز حل می‌کنند.
صنعت هوشمند: انقلاب صنعتی چهارم تحولاتی را در راستای اتوماتیک سازی صنعت ایجاد کرده است که در صنایع مختلف از آن‌ها استفاده می‌شود. هوشمندی صنایع باعث می‌شود نیاز به نیروی انسانی در انجام فعالیت‌های تکراری کاهش پیدا کند و افراد روی بهبود فرایندهای مختلف تمرکز کنند. این تجهیزات هوشمندسازی به کاهش هزینه‌های صنایع مختلف و البته بهبود کیفیت محصولات تولید شده توسط آن‌ها کمک خواهند کرد.
انبار هوشمند: انبار هوشمند را میتوان نقطه اوج اتوماسیون انبار در نظر گرفت. در چنین انباری معمولا از انواع تجهیزات و تکنولوژی‌های هوشمند استفاده می‌شود تا محصولات و مواد اولیه مختلف را بتوان به راحتی مدیریت کرد. بهبود کارایی و بهره‌وری انبار یکی از مهم‌ترین اهداف هوشمند سازی به شمار می‌آید. به طورکلی انبارهای هوشمند دارای خطای کمتری هستند و این امر باعث می‌شود تا نیازهای بخش تولید و خدمات برآورده شود. در این انبارها معمولا از تجهیزاتی در حوزه‌های رباتیک، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا استفاده می‌شود.
آیا هزینه زیاد هوشمند سازی ارزش استفاده از این فناوری را دارد؟
یکی از دلایلی که سبب شده این تکنولوژی تا به امروز در اختیار افراد خاصی باشد، هزینه‌های بالای اجرای آن است. برای تاسیس یک شرکت مبتنی بر اصول هوشمندسازی و اتوماسیون صنعتی باید هزینه‌های گزاف آن را در نظر گرفت. با این وجود بسیاری از کسب و کارها به سمت استفاده از سیستمهای هوشمند رفته‌اند، چرا که در نهایت هزینه صرف شده در مقابل سود و صرفه جویی که در آینده می‌شود، مقرون به صرفه خواهد بود.
هزینه اجرای چنین سیستم‌هایی در محیط‌های مسکونی نیز به همین صورت است و افراد بسیاری توان استفاده از آن‌ها را نخواهد داشت. این موضوع بیشتر به دلیل محدود بودن شرکت‌های فعال در این حوزه و قیمت بالای تجهیزات است. در آینده‌ای نزدیک شاهد خواهیم بود که تمام خانه‌ها به این سیستم مجهز می‌شوند و سطح رفاه و آسایش رشد بسیاری خواهد داشت.
نتیجه گیری
هوشمند سازی به کارها سرعت می‌بخشد و بهینه سازی مصرف انرژی را به دنبال دارد. این تکنولوژی یک سیستم مبتنی بر سخت افزار و نرم افزارهای هوشمند است که تجهیزات مختلف وظایف را به طور خودکار انجام می‌دهند و به عبارتی یک سیستم اتوماسیون را پیاده سازی می‌کنند. هوشمندسازی در طیف گسترده‌ای از صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربردهای زیادی به همراه دارد. هزینه هوشمند کردن سیستمهای مختلف کمی بالاست ولی بدون شک کاهش هزینه‌های آینده باعث صرفه اقتصادی این کار خواهد شد.
