اولین ایمپلنت مغزی نورالینک که در ژانویه ۲۰۲۴ در یک انسان کاشته شد. گامی مهم در توسعه رابط‌های مغز و رایانه (BCI) است. کاشت اولین ایمپلنت تراشه مغزی یک نقطه عطف مهم در توسعه BCIهاست. این فناوری پتانسیل بسیاری در نحوه درمان بیماری‌های عصبی، بهبود کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت و حتی ارتقای توانایی‌های انسان را دارد.
اولین ایمپلنت مغزی چگونه انجام شد؟
به گفته ایلان ماسک، کاشت تراشه مغزی نورالینک روی اولین انسان انجام شده است. این شرکت نوروتکنولوژی اولین آزمایش انسانی خود را از زمان دریافت تاییدیه از سازمان غذا و داروی ایالات متحده در سال 2023 آغاز کرده است. این ایمپلنت به طور بالقوه می‌تواند به افراد دارای ناتوانی جسمی شدید اجازه دهد تا دستگاه‌های دیجیتال را با افکار خود کنترل کنند. این مطالعه شامل کاشت یک تراشه مغز – به نام ایمپلنت رابط مغز و کامپیوتر – در ناحیه‌ای از مغز است که حرکت را کنترل می‌کند. ماسک گفته است بیماری که ایمپلنت را دریافت کرده است به زودی بهبود می‌یابد و نتایج اولیه بسیار امیدوار کننده است. توسعه این فناوری نشان دهنده یک جهش بزرگ در تعامل بالقوه انسان و رایانه است و پیشرفت‌های مهمی را در مورد ادغام فناوری پیشرفته با بدن و ذهن انسان ایجاد می‌کند.
حوزه فعالیت شرکت Neuralink
شرکت نورالینک در حوزه فناوری نورون یا فناوری عصبی فعالیت می‌کند. این شرکت توسط ایلان ماسک تاسیس شده و تولید کننده تراشه‌های ارتباط مغز و کامپیوتر است که قابلیت کاشت در مغز را دارند. به عبارت دیگر، این شرکت واسط مغز و رایانه (BCI) تولید می‌کند. هدف اصلی شرکت نورالینک ایجاد رابط کاربری مستقیم بین مغز انسان و کامپیوتر است. این رابط کاربری به افراد امکان می‌دهد تا افکار خود را به طور مستقیم به کامپیوتر ارسال کنند و از کامپیوتر با ذهن خود استفاده کنند. اولین ایمپلنت مغزی می‌تواند برای درمان بیماری‌هایی مانند: آلزایمر، پارکینسون، صرع و افسردگی استفاده شود. و اخیرا شرکت نورالینک به پیشرفت‌های قابل توجهی در این زمینه دست یافته است.
با این حال، هنوز چالش‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. تراشه‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که برای مغز انسان ایمن باشند. و استفاده از آن‌ها مسائل اخلاقی مانند حریم خصوصی و سوء استفاده از قدرت ذهن را به وجود می‌آورد. این تراشه‌ها در حال حاضر بسیار گران هستند و برای همه افراد قابل دسترس نیستند. با وجود این چالش‌ها، شرکت نورالینک به طور فعال در حال تحقیق و توسعه این فناوری است و انتظار می‌رود که در سال‌های آینده شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی در این زمینه باشیم.
هدف از کاشت اولین ایمپلنت مغزی
BCIها دستگاه‌هایی هستند که می‌توانند سیگنال‌های مغزی را ضبط و رمزگشایی کنند و از آن‌ها برای کنترل دستگاه‌های خارجی یا برقراری ارتباط با دیگران استفاده کنند. اهداف اولیه کاشت اولین ایمپلنت تراشه مغزی عبارتند از:
- ثبت فعالیت‌های مغزی: تراشه می‌تواند فعالیت الکتریکی نورون‌ها را در مغز ضبط کند. این اطلاعات برای درک بهتر نحوه عملکرد مغز و نحوه ارتباط نورون‌ها با یکدیگر استفاده می‌شود.
- تحریک مغز: تراشه می‌تواند برای تحریک الکتریکی نواحی خاصی از مغز استفاده شود و برای درمان بیماری‌هایی مانند صرع یا پارکینسون کاربرد دارد.
- کنترل دستگاه‌های خارجی: تراشه می‌تواند برای کنترل دستگاه‌های خارجی مانند رایانه‌ها یا اندام‌های مصنوعی با استفاده از افکار کاربر استفاده شود. به افراد دارای معلولیت کمک می‌کند تا استقلال و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
- برقراری ارتباط: تراشه می‌تواند برای برقراری ارتباط با دیگران از طریق افکار کاربر استفاده شود. این امر به افراد دارای معلولیت‌هایی که قادر به صحبت نیستند کمک می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کنند.
نکاتی که باید در نظر داشت:
- اولین ایمپلنت مغزی هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد و تحقیقات بیشتری برای درک کامل پتانسیل و خطرات آن مورد نیاز است.
- کاشت تراشه مغزی یک عمل جراحی پیچیده است و خطرات بالقوه‌ای مانند عفونت یا خونریزی دارد.
- مسائل اخلاقی متعددی در مورد استفاده از BCIها مانند حریم خصوصی و امنیت داده‌ها وجود دارد.
سناریوی واقع بینانه در رابطه با اولین ایمپلنت مغزی
در واقع بینانه ترین سناریو، انتظار می رود نورالینک با تمرکز بر برنامه‌های درمانی افراد دارای ناتوانی شدید به موفقیت دست یابد. این رویکرد هدفمند منجر به پذیرش زودهنگام فناوری ایمپلنت در یک جمعیت خاص خواهد شد. در این مورد، پذیرش گسترده‌تر این تکنولوژی به عوامل مختلفی از جمله پیامدهای حفظ حریم خصوصی و درک ریسک و فواید آن بستگی دارد. از نظر اجتماعی، مسیر نورالینک به طور قابل توجهی تحت تاثیر بحث‌های عمومی و اخلاقی قرار خواهد گرفت.
سناریوی خوش بینانه
در سناریوی خوش بینانه، فناوری کاشت اولین ایمپلنت مغزی از کاربردهای اولیه خود فراتر رفته و در زندگی روزمره ادغام می‌شود. این سناریو آینده‌ای را پیش‌بینی می‌کند که در آن مزایای ایمپلنت مغزی به وضوح نشان داده می‌شود. و کاربردهایی فراتر از پزشکی دارند. علاقه مصرف کنندگان به این فناوری فراتر از نیازهای پزشکی است. هرچه مردم با این فناوری بیشتر آشنا می‌شوند، نگرانی در مورد حفظ حریم خصوصی داده‌ها نیز کاهش می‌یابد. از دیدگاه اجتماعی، این فناوری می‌تواند شکاف‌های موجود در روابط انسانی را پر کند و راه‌های جدیدی برای تعامل و ارتباط ارائه دهد.
اگرچه نگرانی‌های اخلاقی همچنان وجود دارد، مزایای بالقوه این تکنولوژی در آموزش، بهره وری نیروی کار و کیفیت کلی زندگی بیشتر از این‌هاست. در این سناریو، کمپانی نورالینک به نمادی از پیشرفت انسان تبدیل می‌شود. که در زندگی روزمره ادغام شده و امکانات جدیدی را در تعامل انسان و ماشین معرفی می‌کند. موفقیت این پروژه الگویی برای سایر فناوری‌ها در حوزه زیست شناسی و فناوری‌هایی مانند ویرایش ژن و پزشکی بیوالکترونیک خواهد بود و راه را برای آینده‌ای آسان هموار می‌کند.
سناریوی بدبینانه در رابطه با اولین ایمپلنت مغزی
در سناریوی بدبینانه، پروژه کاشت اولین ایمپلنت مغزی مغز نورالینک با چالش‌های مهمی روبرو خواهد شد که مانع پذیرش و موفقیت گسترده آن می‌شود. سناریو بدبینانه این احتمال را در نظر می‌گیرد که فناوری ایمپلنت به دلیل محدودیت‌های تکنولوژیکی، نگرانی‌های امنیتی یا مشکلات اخلاقی، انتظارات بالایی که برای آن تعیین شده است را برآورده نکند. از نظر فناوری، ارتباط مستقیم با مغز انسان می‌تواند پیچیده‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شود، باشد. نگرانی‌های جسمی و روانی نیز ممکن است مهم‌تر از آن چیزی باشد که در ابتدا تصور می‌شد. پیامدهای بالقوه سلامتی در درازمدت می‌تواند هم مصرف کنندگان و هم متخصصان پزشکی را منصرف کند.
از نظر اخلاقی، چشم انداز رابط‌های مغز و رایانه می‌تواند سوالاتی را در مورد هویت انسان ایجاد کند. این نگرانی‌ها ممکن است به مخالفت‌های عمومی دامن بزند که منجر به محدودیت‌های نظارتی سخت گیرانه و کند کردن سرعت تحقیق و توسعه شود. در این سناریو، چشم انداز بلند پروازانه نورالینک ممکن است با ترکیبی از موانع تکنولوژیکی، بی‌اعتمادی عمومی، مناقشات اخلاقی و چالش‌های نظارتی محدود شده و در نهایت منجر به شکست پروژه شود.
نتیجه گیری
انسانی که اولین ایمپلنت مغزی را دریافت کرد در حال بهبودی است. سازمان غذا و داروی ایالات متحده در ماه سپتامبر به شرکت نورالینک ایلان ماسک مجوز داده بود. تا اولین آزمایش کاشت خود را بر روی انسان انجام دهد. ماسک یک روز پس از کاشت تراشه گفت: «نتایج اولیه نشان دهنده ایمپلنت بسیار امیدوار کننده است.»
