مقایسه انواع زیرساخت شبکه از نظر مقیاس ‌پذیری و امنیت

زیرساخت شبکه مجموعه‌ای از سخت‌ افزار، نرم ‌افزار و پروتکل‌هاست که امکان اتصال و ارتباط میان دستگاه‌های مختلف را در یک شبکه فراهم می‌کند. این زیرساخت شامل تجهیزات فیزیکی مانند: روتر، سوئیچ، کابل و نقاط دسترسی بی‌سیم و همچنین نرم ‌افزارهایی مانند سیستم ‌عامل، پروتکل‌های شبکه و ابزارهای امنیتی است. در این مقاله انواع زیرساخت شبکه را بررسی می‌کنیم.

انواع زیرساخت شبکه

زیرساخت شبکه را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد. زیرساخت سنتی از تجهیزات فیزیکی جداگانه برای هر بخش شبکه استفاده می‌کند. به عنوان مثال، برای اتصال بخش‌های مختلف شبکه به یکدیگر از روتر، برای اتصال دستگاه‌ها به شبکه از سوئیچ و برای اتصال کاربران به شبکه از نقاط دسترسی بی‌سیم استفاده می‌شود. زیرساخت مجازی از تجهیزات فیزیکی مشترک برای چندین بخش شبکه استفاده می‌کند. به عنوان مثال، از یک سرور مجازی برای ارائه خدمات شبکه مانند اینترنت، ایمیل و شبکه داخلی استفاده می‌شود.

زیرساخت سنتی

زیرساخت سنتی، زیرساختی است که از تجهیزات فیزیکی جداگانه برای هر بخش شبکه استفاده می‌کند. این زیرساخت از قابلیت‌ها و انعطاف ‌پذیری کمتری نسبت به زیرساخت مجازی برخوردار است، اما هزینه کمتری نیز دارد. اجزای زیرساخت سنتی شبکه عبارتند از:

• روتر: روتر دستگاهی است که شبکه‌های مختلف را به یکدیگر متصل می‌کند. روتر با استفاده از پروتکل‌های مسیریابی، مسیرهای ارتباطی بین شبکه‌ها را تعیین می‌کند.
• سوئیچ: سوئیچ دستگاهی است که دستگاه‌های مختلف را در یک شبکه به یکدیگر متصل می‌کند. سوئیچ با استفاده از آدرس‌های  MAC دستگاه‌های مختلف را شناسایی می‌کند و بسته‌های داده را بین آن‌ها ارسال می‌کند.
• کابل: کابل‌ها اتصالات فیزیکی بین دستگاه‌های مختلف را فراهم می‌کنند. کابل‌های شبکه از انواع مختلفی مانند کابل‌های UTP، کابل‌های STP و کابل‌های فیبر نوری تشکیل می‌شوند.
• اتصال بی‌سیم: نقاط دسترسی بی‌سیم امکان اتصال دستگاه‌های بی‌سیم به شبکه را فراهم می‌کنند. نقاط دسترسی بی‌سیم از پروتکل‌های Wi-Fi برای برقراری ارتباط با دستگاه‌های بی‌سیم استفاده می‌کنند.

زیرساخت مجازی

زیرساخت مجازی یکی از انواع زیرساخت شبکه است که از تجهیزات فیزیکی مشترک برای چندین بخش شبکه استفاده می‌کند. این زیرساخت از قابلیت‌ها و انعطاف ‌پذیری بیشتری نسبت به زیرساخت سنتی برخوردار است، اما هزینه بیشتری نیز دارد. اجزای زیرساخت مجازی شبکه عبارتند از:

• سرور مجازی: سرور مجازی یک نسخه مجازی از یک سرور فیزیکی است. سرور مجازی می‌تواند به عنوان یک روتر، سوئیچ، نقطه دسترسی بی‌سیم یا هر دستگاه دیگری در شبکه استفاده شود.
• پلتفرم مجازی ‌سازی: پلتفرم مجازی ‌سازی نرم ‌افزاری است که امکان ایجاد و مدیریت سرورهای مجازی را فراهم می‌کند.
• ابزارهای مدیریت شبکه: ابزارهای مدیریت شبکه نرم ‌افزارهایی هستند که امکان مدیریت و نظارت بر زیرساخت شبکه را فراهم می‌کنند.

انواع زیرساخت شبکه بر اساس اندازه و مقیاس

علاوه بر تقسیم‌ بندی زیرساخت شبکه به سنتی و مجازی می‌توان آن را بر اساس اندازه و مقیاس به انواع زیر تقسیم کرد:

• زیرساخت شبکه خانگی: این نوع زیرساخت برای اتصال دستگاه‌های موجود در یک خانه یا آپارتمان استفاده می‌شود. معمولا شامل یک روتر و سوئیچ برای اتصال دستگاه‌های بی‌سیم و سیمی است.
• زیرساخت شبکه کوچک یا متوسط: این نوع زیرساخت برای اتصال دستگاه‌های موجود در یک کسب‌وکار کوچک یا متوسط استفاده می‌شود. معمولا شامل یک روتر، سوئیچ و سرور است.
• زیرساخت شبکه بزرگ: این نوع زیرساخت برای اتصال دستگاه‌های موجود در یک سازمان بزرگ یا یک شبکه همگانی استفاده می‌شود. معمولاً شامل چندین روتر، سوئیچ و سرور است و همچنین ممکن است شامل تجهیزات اضافی مانند کنترل‌کننده‌های دسترسی به رسانه و دستگاه‌های امنیتی باشد.

رایج ترین انواع زیرساخت شبکه

شبکه محلی (LAN)

شبکه محلی یک شبکه کامپیوتری است که در یک منطقه جغرافیایی کوچک مانند ساختمان، اتاق یا دفتر کار قرار دارد. LAN ها معمولا از کابل‌های اترنت یا اتصالات بی سیم برای اتصال کامپیوترها، استوریج‌ها و سایر دستگاه ها استفاده می‌کنند.

شبکه منطقه شهری (MAN)

این شبکه در یک منطقه جغرافیایی بزرگتر مانند یک شهر یا یک منطقه شهری قرار دارد. MAN ها معمولا از خطوط تلفن، کابل‌های فیبر نوری یا ارتباطات ماهواره‌ای برای اتصال شبکه‌های محلی استفاده می‌کنند.

شبکه گسترده (WAN)

WAN یکی از انواع زیرساخت شبکه است که در یک منطقه جغرافیایی بسیار بزرگ مانند یک کشور یا یک قاره قرار دارد. آن‌ها از خطوط تلفن، کابل‌های فیبر نوری یا ارتباطات ماهواره‌ای برای اتصال شبکه‌های محلی و منطقه‌ای استفاده می‌کنند. اینترنت نمونه‌ای از یک شبکه گسترده است.

شبکه خصوصی سازمانی (EPN)

 شبکه خصوصی توسط سازمان‌ها برای اهداف تجاری استفاده می شود. EPN ها از شبکه های محلی و گسترده برای اتصال دستگاه‌ها و منابع درون سازمان استفاده می‌کنند.

شبکه خصوصی مجازی (VPN)

VPN یک شبکه کامپیوتری مجازی است که از زیرساخت شبکه عمومی مانند اینترنت برای اتصال دستگاه‌ها و منابع استفاده می‌کند. VPN ها از رمزگذاری برای محافظت از داده‌های منتقل شده در شبکه استفاده می‌کنند. نوع زیرساخت شبکه مناسب برای نیازهای شما به عوامل مختلفی از جمله اندازه، ماهیت سازمان، نیازهای امنیتی و بودجه بستگی دارد.

انتخاب نوع زیرساخت شبکه

نوع زیرساخت شبکه و انتخاب آن به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نوع شبکه

اولین و مهم‌ترین عامل در انتخاب انواع زیرساخت شبکه، نوع آن است. شبکه‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: شبکه‌های سیمی و شبکه‌های بی‌سیم. شبکه‌های سیمی از کابل‌های فیزیکی برای اتصال دستگاه‌ها به یکدیگر استفاده می‌کنند، در حالی که شبکه‌های بی‌سیم از امواج رادیویی برای این منظور استفاده می‌کنند.

اندازه و وسعت شبکه

عامل بعدی که در انتخاب نوع زیرساخت شبکه باید در نظر گرفته شود، اندازه شبکه است. شبکه‌های کوچک و خانگی معمولا از شبکه‌های بی‌سیم استفاده می‌کنند، در حالی که شبکه‌های بزرگ و سازمانی از شبکه‌های سیمی استفاده می‌کنند.

تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه

تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه نیز عامل مهمی در انتخاب نوع زیرساخت شبکه است. شبکه‌هایی که تعداد دستگاه‌های متصل به آن‌ها زیاد است، معمولا به زیرساخت قوی‌تری نیاز دارند.

نوع داده‌هایی که در شبکه منتقل می‌شوند

نوع داده‌هایی که در شبکه منتقل می‌شوند نیز در انتخاب نوع زیرساخت شبکه تاثیرگذار است. شبکه‌هایی که داده‌های حساسی در آن‌ها منتقل می‌شود، طبیعتا به زیرساخت ایمن‌تری نیاز دارند.

بودجه

بودجه نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب نوع زیرساخت شبکه است. تجهیزات شبکه قیمت‌های متفاوتی دارند و انتخاب تجهیزات مناسب با بودجه مورد نظر، اهمیت زیادی دارد. علاوه بر عوامل ذکر شده، عوامل دیگری نیز می‌توانند در انتخاب نوع زیرساخت شبکه اثرگذار باشند از جمله:

محیط فیزیکی محل نصب شبکه

محیط فیزیکی محل نصب شبکه می‌تواند بر نوع زیرساخت شبکه تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، اگر محل نصب شبکه دارای دیوارهای بتنی یا فلزی باشد، استفاده از شبکه‌های بی‌سیم ممکن است مشکل ‌ساز شود.

نیازهای آینده شبکه

هنگام انتخاب انواع زیرساخت شبکه باید نیازهای آینده شبکه نیز در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، اگر انتظار می‌رود در آینده تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه افزایش یابد، باید از زیرساختی استفاده شود که قابلیت توسعه‌ پذیری داشته باشد.

نتیجه‌ گیری

زیرساخت پایه و اساس هر شبکه‌ای است. انتخاب در میان انواع زیرساخت شبکه، انتخاب مناسب‌ترین زیرساخت، تاثیر بسیاری بر عملکرد و کارایی شبکه دارد. در نهایت، انتخاب نوع زیرساخت شبکه یک تصمیم فنی است که باید با توجه به عوامل مختلف و با مشورت یک متخصص شبکه انجام شود.