خدمات اکتیو و پسیو: چگونه به بهره وری بیشتر دست یابیم؟
شبکههای کامپیوتری از جمله ابزارهای حیاتی در دنیای مدرن محسوب میشوند. این شبکهها ارتباطات میان دستگاهها و کامپیوترها را ممکن میسازند و به کاربران این امکان را میدهند تا اطلاعات و منابع مختلف را به اشتراک بگذارند. در این مقاله به معرفی و تبیین دو نوع خدمات مهم در شبکهها یعنی خدمات اکتیو و پسیو شبکه میپردازیم. این خدمات برای عملکرد صحیح شبکهها بسیار مهم هستند و در شبکههای جهانی نیز نقش مهمی ایفا میکنند.
تفاوت خدمات اکتیو و پسیو چیست؟
شبکههای اکتیو و پسیو دو نوع شبکه مخابراتی هستند که در ارتباطات و انتقال اطلاعات به کار میروند. یکی از تفاوتهای خدمات اکتیو و پسیو شبکه در نوع دستگاههاست. در شبکه اکتیو دستگاهها به عنوان “ترمینال” یا “کلاینت” فعالیت میکنند که شامل کامپیوترها، تلفنهای همراه و دیگر دستگاههای اکتیو هستند. دستگاهها با عنوان “نودها” یا “سرورها” وظایف اصلی انتقال داده را در شبکه پسیو انجام میدهند و ترمینالها برای ارتباط به منابع انرژی نیازی ندارند. ترمینالها در شبکه اکتیو به شبکه متصل شده و داده را به صورت مستقل انتقال میدهند. در شبکه پسیو نودها به عنوان واسطه برای انتقال داده به ترمینالها عمل کرده و نقش اصلی را در انتقال داده ایفا میکنند. هر کدام از این خدمات شبکه مزایا و معایب خود را دارند و بسته به نیازهای سازمان مورد استفاده قرار میگیرند.
خدمات پسیو شبکه چیست؟
خدمات پسیو شبکه به نصب و راهاندازی تجهیزات فیزیکی و سختافزاری شبکه اشاره دارد. این خدمات به معنای آمادهسازی زیرساختهای فیزیکی شبکه است و شامل کابلکشی، نصب رکها و پچ پنلها، و دیگر تجهیزات غیر فعال شبکه است که جریان دادهها را مدیریت نمیکنند اما محیطی برای انجام خدمات اکتیو فراهم میکنند.
مهمترین خدمات پسیو شبکه:
کابلکشی ساختاریافته: یکی از اساسیترین مراحل در خدمات پسیو، کابلکشی ساختاریافته است. این کابلکشیها پایهگذار ارتباطات بین اجزای مختلف شبکه هستند و باید بهصورت استاندارد و دقیق انجام شوند تا عملکرد شبکه بهینه شود.
نصب تجهیزات فیزیکی مانند رکها و پچ پنلها: این تجهیزات به نظمدهی و سازماندهی کابلها و تجهیزات کمک میکنند و باعث بهبود دسترسی به زیرساختهای شبکه میشوند.
نصب سوکتها و پریزهای شبکه: این خدمات شامل نصب انواع پورتهای فیزیکی است که ارتباط بین دستگاههای کاربری و شبکه اصلی را فراهم میکنند.
- نصب و راه اندازی هر گونه آنتی ویروس
- نصب نرم افزارهای امنیتی
- تنظیم و پیکر بندی تجهیزات وایرلس
- انواع مجازی سازی
- ارائه سرویسهای مبتنی بر ویپ
- پیکربندی روتر
- پیکربندی سوئیچ
- نصب و راه اندازی پشتیبان گیر خودکار
- نصب سامانه های کنترل دسترسی
- نصب و پیکر بندی هر گونه فایروال
- نصب و راه اندازی هر گونه سیستم عامل (ویندوز / لینوکس)
- نصب و راه اندازی سرویسهای لینوکس
- نصب و راه اندازی سرویسهای ویندوز
- اره اندازی سرویسهای مجازی خصوصی

خدمات اکتیو شبکه چیست؟
اکتیو شبکه شامل تمام فعالیتها و خدماتی است که بهطور مستقیم در عملیات و مدیریت شبکه تأثیرگذار هستند. در این خدمات از تجهیزات و نرمافزارهایی استفاده میشود که به فعالسازی و کنترل دادههای شبکه کمک میکنند. این خدمات معمولاً به تنظیمات پیشرفتهای نیاز دارند که شامل برنامهریزی و پیکربندی تجهیزات و نرمافزارهای شبکه است. یا به عبارتی سرویس اکتیو در شبکهها به اقداماتی اشاره دارند که اطلاعات را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل میکنند و تحت کنترل فعال کاربر یا دستگاه قرار دارند. این خدمات بسته به نیازهای شبکه و اهداف سازمانی ممکن است متغیر باشند و معمولا توسط تجهیزات سخت افزاری مانند روترها، سوئیچها و فایروالها و نرم افزارهای مختلف ارائه میشوند. خدمات اکتیو به بهبود عملکرد، امنیت، مدیریت، یا دیگر ویژگیهای شبکه کمک میکنند که شامل موارد زیر میشوند:
مهمترین خدمات اکتیو شبکه:
پیکربندی روترها و سوییچها: روترها و سوییچها از مهمترین تجهیزات شبکه هستند که ارتباط بین دستگاههای مختلف شبکه را ممکن میسازند. پیکربندی صحیح این تجهیزات به افزایش کارایی و امنیت شبکه کمک میکند.
نصب و پیکربندی فایروالها: فایروالها یکی از اصلیترین ابزارهای محافظت از شبکه در برابر حملات و تهدیدات امنیتی هستند. نصب و تنظیم دقیق فایروالها میتواند از نفوذ هکرها و تهدیدات مخرب جلوگیری کند.
مدیریت و پیکربندی نرمافزارهای شبکه: در خدمات اکتیو، نرمافزارهایی برای مدیریت و نظارت بر عملکرد شبکه نصب و پیکربندی میشوند. این نرمافزارها میتوانند شامل ابزارهای مانیتورینگ، مدیریت کاربران، و بهینهسازی ترافیک شبکه باشند.
این خدمات معمولاً توسط تیمهای فنی و متخصص شبکه انجام میشوند و به مهارتهای پیشرفتهای نیاز دارند.
ردیابی و مدیریت ترافیک
مدیران شبکه با خدمات اکتیو شبکه ترافیک درونی و بیرونی شبکه را نظارت و مدیریت میکنند که شامل کنترل دسترسی و توزیع منابع شبکه میشود.
امنیت شبکه
خدمات اکتیو به تشخیص و پیشگیری از حملات شبکه کمک میکنند. از این موارد امنیتی میتوان به فایروالها و سیستمهای تشخیص نفوذ اشاره کرد.
تحلیل ترافیک
خدمات اکتیو و پسیو با هم به تجزیه و تحلیل ترافیک شبکه برای شناسایی مشکلات و بهینه سازی عملکرد کمک میکنند. این اطلاعات معمولا برای ارتقاء پیشرفته و عیب یابی مشکلات استفاده میشوند.
مدیریت کاربران و دستگاهها
این خدمات به مدیران امکان میدهند تا کاربران و دستگاههای متصل به شبکه را مدیریت کنند، اجازه دسترسی و کنترل را صادر نمایند و دستگاهها را شناسایی نمایند.
خدمات مسیریابی
خدمات اکتیو به مسیریابها کمک میکنند تا مسیریابی برای ترافیک را در شبکه بهینه سازی کنند.
توزیع بار
این خدمت به توزیع بار میان سرورها یا دستگاهها کمک میکنند تا بار کاری را بهینهتر مدیریت نمایند و از خرابی شبکه جلوگیری کنند.
سرویسهای DNS
خدمات اکتیو میتوانند سیستمهای DNS را بهبود دهند.
خدمات VOIP
این خدمات به تسهیل تماسهای تلفنی بر روی IP و ارتباطات صوتی در شبکهها کمک میکنند.
سرویس پسیو در شبکهها
خدمات اکتیو و پسیو شبکه از لحاظ عملکردی با هم متفاوتاند. سرویس پسیو بدون نیاز به اقدام فعال از طرف کاربر یا دستگاه اجرا میشوند و به خدماتی اشاره دارند که بیشتر در زمینه نظارت، گزارش دهی و تجزیه و تحلیل اطلاعات ترافیک شبکه مورد استفاده قرار میگیرند.
نظارت
مانیتورینگ شامل مانیتور کردن ترافیک شبکه و اجزای آن میشود که در زمینههایی مانند عملکرد شبکه، مصرف پهنای باند، امنیت و تشخیص مشکلات عملکردی بسیار کمک کننده خواهد بود.
ذخیره سازی
دادههای مربوط به ترافیک شبکه و سایر اطلاعات مهم در سرورها یا سیستمهای ذخیره سازی (مانند سیستمهای مدیریت رویداد) ذخیره میشوند. این دادهها برای تحلیل و پیش بینی مشکلات احتمالی در آینده مورد استفاده قرار میگیرند.
گزارش دهی
خدمات پسیو میتوانند اطلاعات جمع آوری شده را به صورت گزارشها و نمودارها تجزیه و تحلیل کرده و به مدیران شبکه یا تیمهای مختلف ارائه دهند. این گزارشها به اتخاذ تصمیمات بهتر برای بهبود شبکه کمک میکنند.
تجزیه و تحلیل
برای تحلیل دقیق ترافیک شبکه جهت شناخت الگوها، تشخیص حملات سایبری، بهبود عملکرد شبکه و بهره وری منابع میتوان از خدمات پسیو شبکه بهره برد.
تعیین مسئولیت
از خدمات پسیو میتوان برای تعیین مسئولیت در موارد امنیتی یا تخلفات در شبکه استفاده کرد.
مانیتورینگ امنیتی
نظارت برای تشخیص و پیشگیری از تهدیدهای امنیتی نیز از جمله خدمات پسیو در شبکههاست. خدمات پسیو معمولا از ابزار و سیستمهایی مانند فایروالها، نظارت شبکه، نظارت امنیتی و سیستمهای ذخیره سازی داده برای جمع آوری و پردازش اطلاعات استفاده میکنند. این اطلاعات برای بهبود عملکرد و امنیت شبکه بسیار حیاتی هستند.

تجهیزات اکتیو و پسیو شبکه چیست؟
خدمات اکتیو و پسیو دو دسته اصلی تجهیزات مورد استفاده در شبکههای کامپیوتری دارند که دارای وظایف و عملکردهای متفاوتی در شبکههای کامپیوتری ارائه میدهند. تجهیزات اکتیو در شبکهها وظیفه ارسال دادهها، مسیریابی دادهها و مدیریت ترافیک شبکه را دارند. این تجهیزات به برق نیاز دارند و به عنوان “قلب” شبکه شناخته میشوند. تجهیزات اکتیو معمولا شامل موارد زیر هستند:
- روترها (Routers): ارسال دادهها از یک شبکه به شبکه دیگر و مسیریابی دادهها.
- سوئیچها (Switches): اتصال دستگاهها به شبکه و ارسال دادهها به دستگاه مقصد.
- اکسس پوینت (Access Points): اتصال دستگاهها به شبکه بیسیم (Wi-Fi).
- فایروالها (Firewalls): امنیت و کنترل دسترسیها به شبکه.
از طرفی دیگر، تجهیزات پسیو به برق نیاز ندارند و عملکرد اصلی آنها معمولا شامل: محافظت، سیم کشی و اتصال دستگاهها به یکدیگر یا به تجهیزات اکتیو میباشد. این تجهیزات عمدتا به منظور اتصال کابلها و سیم کشی در شبکهها به کار میروند و شامل موارد زیر میباشند:
- کابلهای اتصال: برای اتصال دستگاهها به سوئیچها یا روترها.
- پنلهای پچ: برای سیم کشی کابلها و اتصال دستگاهها به آنها.
- کابلهای شبکه: مانند کابلهای اترنت برای انتقال دادهها بین دستگاهها.
- جعبهها و ترمینالها: برای نصب و محافظت از کابلها و اتصالات.
تفاوت خدمات اکتیو و پسیو در شبکه
نقش در شبکه:
خدمات اکتیو: نقش اصلی در پردازش، مدیریت، و انتقال دادهها دارد. تجهیزات اکتیو مانند روترها و فایروالها به کنترل ترافیک و حفظ امنیت شبکه کمک میکنند.
خدمات پسیو: نقش زیرساختی دارد و شامل نصب و راهاندازی تجهیزات فیزیکی و کابلکشی است که بدون دخالت مستقیم در انتقال داده، زیرساخت را برای خدمات اکتیو فراهم میکند.
نوع تجهیزات:
خدمات اکتیو: شامل تجهیزات پیشرفته و قابلبرنامهریزی مانند روترها، سوییچها، فایروالها و سرورها است که برای مدیریت و کنترل شبکه به کار میروند.
خدمات پسیو: شامل تجهیزات غیر فعال مانند کابلها، رکها، و پچ پنلها است که برای اتصال فیزیکی اجزای شبکه استفاده میشوند.
نیاز به تخصص:
خدمات اکتیو: نیاز به تخصص فنی و مهارتهای پیشرفتهای دارد. افراد فعال در این حوزه باید با نرمافزارها و تجهیزات شبکه آشنایی کاملی داشته باشند و بتوانند آنها را پیکربندی و مدیریت کنند.
خدمات پسیو: بیشتر به مهارتهای فیزیکی و نصب دقیق تجهیزات نیاز دارد و در بیشتر موارد به تخصصهای پیشرفته کمتری نسبت به خدمات اکتیو نیازمند است.
نتیجه گیری
خدمات اکتیو و پسیو برای عملکرد موثر شبکههای کامپیوتری نیازی اساسی هستند. خدمات اکتیو اطلاعات را با مسیریابی جابجا میکنند، در حالی که خدمات پسیو به تشخیص و نظارت بر عملکرد شبکه و جمع آوری اطلاعات جهت تحلیل و بهبود آن میپردازد. ترکیب مناسب این دو خدمات به مدیران شبکه کمک کند تا عملکرد بهتر و امنتری را تجربه کنند.جهت کسب مشاوره با شماره 02154521 تماس بگیرید و یا به ادرس وب سایت rahaco.net مراجعه نمایید.