در دهه گذشته، نرم افزارها و سیستم عاملها با ویژگی جدیدی به نام “Dark Mode” (حالت تاریک) آشنا شده‌اند. این ویژگی نه تنها ظاهر تاریکی به برنامه‌ها و سیستم عاملها می‌بخشد، بلکه به کاربران امکان می‌دهد تا در شب‌های تاریک یا در محیط‌های با نور کمتر راحت با دستگاه‌های خود کار کنند. این مقاله به معرفی دارک مود مزایا و معایب آن و تاثیرات این فناوری بر تجربه کاربری می‌پردازد.
حالت تاریک یا dark mode چیست؟
حالت تاریک یا “dark mode” یک ویژگی نرم افزاری است که در بسیاری از اپلیکیشنها، وبسایتها و سیستم عاملها موجود است. در این حالت، پس زمینه و متن رنگ‌ها به گونه‌ای تغییر می‌کنند که تمامی رنگ‌های نمایش داده شده در صفحه تیره‌تر و پررنگ‌تر باشند. به عبارت دیگر، وقتی کاربر Dark Mode را فعال می‌کند، صفحه نمایش به جای رنگ سفید یا رنگ‌های روشن، به رنگ‌های تیره‌تری مانند مشکی یا خاکستری تیره نمایش داده می‌شود. این ویژگی بسیار مفید است؛ به ویژه در شرایطی که نور محیط کم باشد، چراغ‌ها خاموش باشند یا برای مدت طولانی با صفحه نمایش گوشی یا کامپیوتر سروکار داشته باشید. حالت تاریک به چشم‌های شما کمک می‌کند تا کمتر خسته شوند و در برخی موارد در انرژی باتری دستگاه نیز صرفه جویی می‌کند. بسیاری از سیستم عاملها و نرم افزارها این ویژگی را ارائه می‌دهند و کاربران می‌توانند آن را در تنظیمات یا خود فعال یا غیرفعال کنند.
تاریخچه دارک مود
اولین کامپیوترهای خانگی از مانیتورهای تک رنگ CRT استفاده می‌کردند که متنی مایل به سبز را روی صفحه سیاه نشان می‌داد. اولین ماشین‌های پردازشگر کلمه قابلیت تایپ متن سفید روی بکگراند سیاه را ارائه می‌دادند. همه این‌ها در دهه 80 تغییر کرد. زمانی که شرکت‌هایی مانند زیراکس ماشین‌های پردازش کلمه را با صفحه سفیدی که متن سیاه را نمایش می داد، ساختند. این کار برای ظهور جوهر روی کاغذ انجام شد. در دهه‌های بعد شرکت‌هایی مانند اپل و گوگل تم‌های تیره را برای محصولات خود تبلیغ می‌کردند و جهان نیز از این روش استقبال کرد.
کاربرد حالت تاریک چیست؟
دارک مود معمولا در شرایط کم نور مثلا در تاریکی اتاق یا در شب مفید است. با کاهش نور پس زمینه و استفاده از رنگ‌های تیره، چشم کاربران در محیط‌های تاریک کمتر خسته می‌شود و کار کردن با برنامه مورد نظر راحت‌تر خواهد شد. برخی افراد به نور زیاد حساسیت دارند و حالت تاریک به آن‌ها کمک می‌کند تا چشم‌هایشان را در معرض نور کمتری قرار دهند و از احساس خستگی و تنش چشمی جلوگیری کنند. برای برخی افراد، حالت تاریک به دلیل ظاهرش جذاب‌تر به نظر می‌رسد و تجربه کاربری جالبی را ایجاد می‌کند. مهم است توجه داشته باشید که حالت تاریک به طور معمول در برنامه‌های مختلف قابل فعال و غیرفعال کردن است و به ترتیب تنظیمات دستگاه یا نرم افزار متغیر است.
مزایا و معایب دارک مود
حالت تاریک یا Dark Mode مزایا و معایب خود را دارد که در این بخش آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
مزایا:
استفاده از حالت تاریک به کاهش خستگی چشمی به ویژه در محیط نور کم یا تاریک کمک می‌کند. برای بسیاری از افراد، فضای تاریک زیبا‌تر و مدرن‌تر به نظر می‌رسد. این حالت می‌تواند برای دستگاه‌هایی با نمایشگرهای OLED یا AMOLEDدر مصرف باتری صرفه جویی کند، زیرا پیکسل‌های تاریک‌تر قابلیت خاموش شدن دارند. حالت تاریک باعث تمرکز بیشتر در محیط‌های کاری و مطالعه می‌شود، زیرا نورهای تاریک‌تر توجه کاربر را به محتوای اصلی بیشتر جلب می‌کند.
معایب:
برای برخی افراد، حالت تاریک ممکن است باعث کاهش قابلیت خوانایی متن و محتوا شود، به ویژه در متن‌های کوچک یا با کنتراست پایین. در محیط‌های با نور کافی، دارک مود مشکلاتی را در خواندن محتوا ایجاد می‌کند. توجه داشته باشید که در برخی برنامه‌ها و وبسایتها تغییر به حالت تاریک به صورت دستی باید انجام شود. حالت تاریک ممکن است با برخی برنامه‌ها سازگاری نداشته باشد و باعث ایجاد مشکلات در رابط کاربری یا خوانایی محتوا شود. باید توجه داشت که مزایا و معایب دارک مود کاملا به ترجیحات شخصی هر کاربر و شرایط استفاده او بستگی دارد. برخی افراد ممکن است از این ویژگی بیشتر استفاده کنند و برخی دیگر نه.
تاثیرات حالت تاریک بر تجربه کاربری
حالت تاریک معمولا باعث کاهش خستگی چشمی می‌شود. تغییر در رنگ‌ها و کنتراست‌ها باعث کاهش خستگی چشمی می‌شود و کاربران می‌توانند به مدت طولانی‌تری بدون احساس خستگی از برنامه استفاده کنند. در دستگاه‌هایی مانند گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها استفاده از حالت تاریک می‌تواند منجر به کاهش مصرف باتری شود، زیرا نور سفید را کمتر نمایش می‌دهد. بسیاری از افراد در شب ترجیح می‌دهند با یک حالت تاریک کار کنند تا چشم‌هاشان در معرض نور روشن نباشد. این باعث ایجاد تجربه کاربری مشابهی با حالت نور روز می‌شود. برخی افراد به دلایل شخصی و حساسیت به نور شناخته می‌شوند، ترجیح می‌دهند در حالت تاریک کار کنند تا تجربه کاربری خود را بهتر و مطابق با نیازهایشان شخصی سازی کنند. به طور کلی، حالت تاریک می‌تواند تجربه کاربری را بهبود ببخشد و برای افرادی که به عنوان هدف یک وبسایت یا برنامه قرار می‌گیرند، راحت‌تر و دلپذیرتر باشد. اما مهم است که در طراحی دارک مود به جزئیات و تنظیمات مناسب برای تجربه کاربری خوب توجه کنید.
آیا حالت تاریک برای چشم ما بهتر است؟
در حالی که حالت تاریک مزایای زیادی دارد ممکن است برای چشمان شما خوب نباشد. استفاده از حالت تاریک از این جهت مفید است که دیدن آن برای چشم راحت‌تر از دیدن یک صفحه نمایش سفید است. با این حال، استفاده از صفحه نمایش تیره مردمک چشم را گشاد می‌کند که تمرکز روی صفحه را سخت‌تر خواهد کرد.
چرا گشاد شدن چشم باعث سخت شدن دید می‌شود؟ هنگامی که مردمک چشم شما گشاد می‌شود، محدوده دید شما کمتر خواهد شد. و وقتی مردمک چشم شما در زیر نور شدید منقبض می‌شود، دید شما واضح‌تر خواهد شد. درست مانند دوربین، دیافراگم کوچک‌تر فوکوس بیشتری را فراهم می‌کند. به همین دلیل، ممکن است برای برخی افراد مشاهده جزئیات صفحه در دارک مود دشوارتر باشد.
افرادی که نزدیک بینی یا آستیگماتیسم دارند نیز ممکن است هالاسیون (تاری) را تجربه کنند. هالاسیون زمانی اتفاق می‌افتد که نور از مرز خاصی عبور کرده و ظاهری مه‌آلود یا تار ایجاد می‌کند. هالاسیون هنگام استفاده از حالت تاریک شدیدتر می‌شود، بنابراین حالت نور کم یا حالت فیلتر نور آبی برای کسانی که مشکلات بینایی دارند بهتر است. مهم نیست از چه حالتی برای دستگاه خود استفاده می‌کنید، بهترین راه برای اطمینان از دید واضح و راحت این است که برای معاینه چشم به اپتومتریست مراجعه نمایید.
تصحیح مشکلات بینایی زمینه‌ای را به ارمغان می آورد که حالت تاریک هرگز نمی‌تواند آن را ایجاد کند، چه روی صفحه و چه در حالت خاموش. اگر می‌خواهید عینک جدیدی تهیه کنید، می‌توانید از پوشش‌های لنز خاصی در این فرآیند استفاده کنید که تابش را مسدود کرده و نور آبی را فیلتر می‌کند. البته توجه داشته باشید که نوع نور آبی ساطع شده از صفحه نمایش‌های الکترونیکی ممکن است بسته به سازنده یا تنظیمات دستگاه متفاوت باشد.
نتیجه گیری
حالت تاریک تجربه کاربری مدرن و گسترده در دنیای دیجیتال را بهبود می‌بخشد. با توجه به مزایا و معایب آن، کاربران باید با دقت از این ویژگی استفاده کنند و تصمیم بگیرند که در چه شرایطی از آن بهره برداری کنند. Dark Mode به هر حال یک ابزار مفید در دستگاه‌های دیجیتال است که به بهبود تجربه کاربری و سلامت چشم‌ها کمک می‌کند. از آنچه تاکنون گفتیم، نتیجه ساده است. به احتمال زیاد برای کارایی و بهره وری حالت Light بهتر است. با این حال، افرادی که دارای اختلالات بینایی هستند دارک مود را بهتر تحمل می‌کنند. به نظر شما بهترین تصمیم چیست؟
