شاید در بسیاری از ترندهای تکنولوژی نام «زیروکلاینت» را دیده باشید. این فناوری مزایای زیادی دارد و در عین حال هزینه‌ها را کاهش داده و عملکرد سریع‌تری را نسبت به کامپیوترهای سنتی ارائه می‌دهد. بحث بر سر نقاط قوت و ضعف زیروکلاینت‌ها در محیط محاسباتی تا سال‌ها ادامه داشته است. در حال حاضر، زیروکلاینت‌ها به عنوان روشی مناسب برای کاهش هزینه‌های سازمان‌ها در سراسر جهان شناخته شده‌اند. در این مقاله به بررسی ویژگی های این دستگاه می‌پردازیم و اولین تولید کننده زیروکلاینت در جهان را معرفی می‌کنیم.
تعریف زیروکلاینت به زبان ساده
زیروکلاینت درست مانند یک کامپیوتر معمولی می‌تواند سرویس رایانه‌ای مورد نیاز کاربران را ارائه دهد. این دستگاه برای ارائه سرویس به کاربر به یک یک سرور مرکزی و بستر شبکه نیاز دارد. زیرو کلاینت‌ها نیز مانند هر سیستم دیگری دارای سیستم‌عامل و منابع سخت افزاری (رم، پردازنده، فضای ذخیره سازی و…) هستند. این دستگاه بسته به نوع ارتباطش با سرور مرکزی و نحوه عملکردش در چند دسته متفاوت قرار می‌گیرد. زیروکلاینت‌های RDP، زیروکلاینت های VDI، زیروکلاینت های DDP و زیروکلاینت های رسیوری از انواع آن‌هاست.
اولین تولیدکننده زیرو کلاینت در جهان
شرکت ترادیسی (Teradici) یک شرکت نرم‌افزار خصوصی بود که در سال 2004 تاسیس و در اکتبر 2021 توسط HP خریداری شد. ترادیچی پروتکل PCoIP را برای فشرده‌سازی تصویر و صدا برای دسترسی از راه دور به سرور توسعه داد و آن را در یک سخت‌افزار پیاده سازی کرد. این فناوری بعدها برای زیرساخت کلی دسکتاپ مجازی در تین کلاینت‌ها و زیروکلاینت‌ها گسترش یافت. پروتکل یا سخت افزار ترادیچی توسط شرکت‌های HP، Dell-Wyse، Samsung،Amazon و VMware استفاده شد.
شرکت VMware در سال 2008 اعلام کرد که مجوز ساخت پروتکل PCoIP Teradici را برعهده گرفت. پس از آن نرم افزار PCoIP را توسعه داد. در واقع می‌توان گفت که اولین شرکت تولید کننده زیروکلاینت شرکت VMware است. وی‌ام‌ور با تولید زیروکلاینت به درآمد زیادی دست یافت و در سال 2017 اعلام کرد که هوریزان روی زیروکلاینت‌های با پردازنده ترادیسی بیشترین کارایی را ارائه می‌دهد.
پس از آن کمپانی HP اعلام کرد که پردازندههای AMD پرفورمنس بالاتری در هورایزن دارند و به همین دلیل زیرو کلاینت‌های خود را با پردازندههای AMD عرضه کرد. شرکت اچ پی نیز به عنوان تولید کننده زیروکلاینت در جهان شناخته می‌شود. با پیشرفت پردازندههای اینتل، بالاترین پرفورمنس در بستر Horizon VDI بر روی زیروکلاینت‌های با پردازندههای اینتل ارائه شد.
تاریخچه فناوری زیروکلاینت
هنگام معرفی کامپیوترها، معماری محاسباتی آن‌ها یک تغییر اساسی در صنعت ایجاد کرد. برنامه‌های کامپیوتری به صورت محلی روی دسکتاپ کاربر اجرا می‌شدند و برای انتقال تصویر به سیستم عامل نیازی نداشتند. تاثیر این تحول در صنعت کامپیوتر بسیار چشمگیر و سریع بود. برنامه‌ها شروع به تغییر کردند و توسعه دهندگان نظریه “هر کاربر، یک کامپیوتر” را پذیرفتند. براساس این تئوری و برای حداکثر کارایی امکان دسترسی مستقیم به برنامه‌های کامپیوتری فراهم شد. برای مثال، رابط کاربری با دور زدن کامل سیستم عامل بسیار بهینه‌تر از قبل شد.
سپس در اواسط دهه 1990، همزمان با بهبود عملکرد در چیپستهای جدید اینتل، رابط کاربری کامپیوتر از مبتنی بر کاراکتر به گرافیک تغییر یافت. سیستم عامل‌های بیشتر کامپیوترها به Windows تبدیل شدند. در این محیط پیشرفته، سیستم عامل کنترل دسترسی و استفاده از سخت‌افزار رایانه را در اختیار گرفت. در نتیجه افزایش عملکرد سیستم‌عامل و برنامه‌ها، پشتیبانی از محیط کامپیوتر دشوار و هزینه بر شد.
اولین تولید کننده زیروکلاینت
نوع جدیدی از سخت افزار در اواخر دهه 1980 معرفی شد که به عنوان آداپتور صفحه نمایش (MDA) شناخته میشد. این بردها حاوی چندین چیپست VGA بودند و از انواع مختلف کابل کشی (فیبر نوری، کواکسیال و غیره) استفاده می‌کردند. در این سخت افزار داده‌های نمایشگر پس از تطبیق با محیط سیستم عامل مستقیما و با سرعت به چندین نمایشگر تحویل داده می‌شوند. از اوایل تا اواسط دهه 1990، این آداپتورهای نمایشگر چندمنظوره برای استفاده بر روی انواع مختلفی از سیستم عامل‌ها مانند یونیکس (از جمله SCO)، سیستم عامل‌های اختصاصی (PC-MOS، VM386، THEOS) و سیستم عامل‌های پیشرفته DOS (همزمان و چند کاربره) مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
این MDA ها پیشینیان اولیه سخت افزاری بودند که امروزه توسط فناوری زیروکلاینت استفاده می‌شود. امروزه، سخت‌افزار نمایشگر چندمنظوره از چیپستهای SVGA/XGA استفاده می‌کند، رزولوشن 1600×1200 را به صورت تمام رنگی پشتیبانی می‌کند و ویدئو را مستقیما و به سرعت به نمایشگر می‌فرستد. استفاده از این تکنولوژی پایه سخت افزاری لازم برای استفاده کارآمد زیروکلاینت در سیستم عامل‌های ویندوز فراهم می‌کند.
ریشه‌های اولین تولیدکننده زیروکلاینت در جهان در تکنولوژی مین‌فریم قرار دارد، جایی که وظایف محاسباتی انجام و برنامه اجرا میشد. پایانه‌های مبتنی بر کاراکتر مانند ایستگاه‌های 3270، 5250 و VT52/VT100 رابط کاربری را در انواع سیستم‌ها فراهم نمودند. این پایانه‌ها معمولا از طریق پهنای باند کم (یعنی کمتر از 9.6 کیلوبیت در ثانیه) به هاست متصل می‌شدند. خروجی برنامه توسط سیستم عامل از طریق این لینک به سیستم عامل دستگاه نقطه پایانی ارسال می‌شود تا بر روی مانیتور کاربر نمایش داده شود.
اجزای کلیدی زیرو کلاینت
معماری زیروکلاینت ترکیبی از بهترین ویژگی‌های کامپیوتر را در خود جای داده است. برنامه‌ها در زیروکلاینت روی یک سرور میزبان اجرا می‌شوند که این امر هزینه‌ها را به حداقل می‌رساند، بالاترین عملکرد را ارائه می‌دهد و مدیریت را بهبود می‌بخشد. به طور کلی، اجزای زیروکلاینت عبارتند از:
- کامپیوتر میزبان: کامپیوتر استاندارد با نمایشگرهای متعدد
- سخت افزار: دستگاه‌های ورودی و خروجی (یا USB) مانند مانیتور، ماوس، صفحه کلید، صدا، صفحه لمسی، پورت سریال و غیره
- سیستم تحویل با سرعت بالا: اتصال مستقیم
- اجزای نرم افزاری: نرم افزار چند کاربره یا مجازی سازی
مقایسه زیروکلاینت با تین کلاینت
فناوری تین کلاینت در سال‌های اخیر توجه سازمان‌های کوچک و بزرگ را به خود جلب کرده است. در حمایت از تمرکز صنعت بر کاهش هزینه و بهبود مدیریت محاسبات، صنعت کامپیوتر از مدل مینی/مین‌فریم استفاده کرد. با این حال، تین کلاینت تغییر بزرگی که با ورود ویندوز به عنوان یک پلتفرم استاندارد ایجاد شد را نادیده گرفت: حرکت از یک رابط کاربری مبتنی بر کاراکتر به یک رابط کاربری گرافیکی. اکنون دستگاه باید پردازش بیشتری را نسبت به ترمینال قدیمی انجام دهد. به پهنای باند بالاتری نیز برای اطلاعات گرافیکی مورد نیاز است.
با معرفی اولین تولید کننده زیروکلاینت در جهان، این دستگاه به صورت گسترده مورد استقبال قرار گرفت. زیروکلاینت با تین کلاینت در سخت افزار، پردازش داده‌ها و سیستم تحویل داده متفاوت است. مقایسه پردازش دستورات گرافیکی یکی از تفاوت‌های کلیدی آن‌هاست. در زیروکلاینت، ویندوز دستورات گرافیکی را مستقیما به درایور نمایشگر ارسال می‌کند تا آن‌ها را تفسیر کرده و نمایشگر را به روز کند.
نتیجه گیری
اولین تولید کننده زیروکلاینت در جهان شرکت VMware بود که با تولید زیروکلاینت به درآمد زیادی دست پیدا کرد. طراحی و ساخت زیروکلاینت به گونه ای است که تمام برنامه‌ها و مرورگرها روی یک سرور مشترک اجرا می‌شوند که باعث کاهش هزینه و بهبود مدیریت خواهد شد. زیروکلاینت‌ها ایمنی و کارآمدی را به بهترین شکل ارائه می‌دهند. وقتی بحث نقاط قوت و ضعف جایگزین‌های کامپیوتر به میان میاید، زیروکلاینت گزینه‌‌های انعطاف پذیر و ارزشمندی محسوب می شود که حداقل هزینه و مدیریت کارآمد را به کاربران ارائه می‌دهند.
