هیچ کسب و کاری نمی تواند اهمیت مانیتورینگ شبکه را نادیده بگیرد. تا سال 2021، 4.66 میلیارد کاربر فعال اینترنت در سراسر جهان وجود داشت و انتظار می رود با افزایش دسترسی افراد به اینترنت در سال های آینده ترافیک شبکه نیز بیشتر شود. با مانیتورینگ ترافیک شبکه می‌توانید مطمئن شوید که سیستم‌های شما به خوبی کار می‌کنند و مشکلات را قبل از وقوع فاجعه شناسایی کنید. در این مقاله انواع ترافیک شبکه و ابزارهای موجود برای مانیتورینگ را با هم بررسی می‌کنیم.
مانیتورینگ ترافیک شبکه چیست؟
به فرآیند جمعآوری، تجزیه و تحلیل و گزارش دادههای ترافیک شبکه به منظور عیبیابی، بهینهسازی عملکرد و به طور کلی درک فعالیت شبکه مانیتورینگ گفته میشود. نظارت بر ترافیک شبکه یک بخش جدانشدنی در فرایند مدیریت شبکه است و به جلوگیری از بروز مشکلات کمک می‌کند. به عنوان مثال، در فوریه 2020 آمازون با استفاده از سرویس مانیتورینگ AWS Shield از یک حمله شدید DDoS جلوگیری کرد. سازمانها برای تحلیل ترافیک شبکه باید نیازهای خاص خود را در نظر بگیرند. چرا که برخی از راهکارها ممکن است برای شبکه‌های بزرگ‌تر مناسب باشند، در حالی که برخی دیگر برای شبکه‌های کوچک‌تر کاربرد دارند.
چرا باید ترافیک شبکه را مانیتور کنید؟
همانطور که می‌گویند “بهترین حمله دفاع است.” همین امر در مورد امنیت شبکه نیز کاربرد دارد. با نظارت بر ترافیک شبکه می‌توانید تهدیدات بالقوه را شناسایی کرده و اقداماتی را برای از بین بردن آن‌ها قبل از ایجاد هرگونه آسیب انجام دهید. دلایل زیادی وجود دارد که چرا باید بر شبکه خود نظارت داشته باشید و در اینجا به چند مورد اشاره می‌کنیم.
- عیبیابی مشکلات شبکه: وقتی مشکلی در شبکه پیش می‌آید، مانیتورینگ ترافیک شبکه به شما کمک می‌کند منبع مشکل را مشخص نمایید تا هرچه سریع‌تر آن را برطرف کنید. اخیرا سیسکو دو ابزار مانیتورینگ جدید معرفی کرده است تا در مدیریت چالش‌های روزانه در محیط شبکه به تیم فناوری اطلاعات کمک کند.
- انطباق با الزامات نظارتی: راهکارهای مانیتورینگ اقداماتی را برای بهبود مشکلات ناشی از عدم نظارت ارائه می‌دهند. در همین راستا الگوهای نظارتی IBM چندین سیاست امنیتی ارائه می‌دهند.
- محافظت در برابر بدافزارها و سایر تهدیدات: با نظارت بر ترافیک می‌توانید فعالیت‌های غیرعادی را شناسایی کنید. این فعالیت‌ها ممکن است نشان دهنده نفوذ بدافزار یا سایر تهدیدات امنیتی باشند. FBI اعلام کرد که شکایات باج‌افزار از سال 2019 تا 2021 حدودا 82 درصد افزایش یافته است.
مدیران فناوری اطلاعات باید به طور فعال سیستم‌ها را نظارت کنند و از مشکلات احتمالی جلوگیری نمایند. یک ابزار نظارتی مفید ویژگی‌های زیر را ارائه می‌دهد:
- نظارت فوری بر شبکه
- توانایی تشخیص قطعی در کمترین زمان ممکن
- استفاده از یک مکانیزم برای ارسال هشدار
انواع ترافیک شبکه
انواع ترافیک شبکه را می‌توان بر اساس دادههای در حال انتقال طبقه بندی کرد: صدا، ویدئو یا داده. ترافیک صوتی از PSTN استفاده کرده و مکالمات صوتی دیجیتالی را منتقل می‌کند. رایجترین نوع ترافیک صوتی تماس‌های تلفنی معمولی است و البته که VoIP و سایر خدمات صوتی دیجیتال نیز در این دسته بندی جای می‌گیرند.
ترافیک ویدیویی از اینترنت برای حمل سیگنال‌های دیجیتال استفاده می‌کند و شامل پخش ویدیو و سایر خدمات ویدیویی است. طبق گفته سیسکو، تا سال 2022 ترافیک ویدیویی 82 درصد از کل ترافیک اینترنت را تشکیل می‌دهد. ترافیک داده نوعی ترافیک شبکه است که از اینترنت برای انتقال تمام دادههای غیر صوتی استفاده می‌کند. ترافیک داده شامل ایمیل، مرور وب، انتقال فایل و انواع دیگر تبادل داده می‌باشد.
ابزارهای موجود برای مانیتورینگ ترافیک شبکه
در این بخش لیستی از بهترین ابزارها برای نظارت بر ترافیک شبکه ارائه می‌دهیم. مزایای این ابزارها چیزی بیش از نظارت بر شبکه است. به عنوان مثال، درجات مختلفی مانیتورینگ عملکرد سیستم، وب و برنامه را نیز انجام می‌دهند. ابزارها بدون ترتیب خاصی فهرست شده‌اند.
نرم افزار OpManager
OpManager یک نرم افزار مانیتورینگ با امکانات کامل می‌باشد. این ابزار دارای پشتیبانی قوی برای نظارت و مجموعه‌ای از ابزارهای عیب یابی است و هشدارها را از طریق ایمیل یا پیامک ارسال می‌کند. برخی از ویژگی‌های کلیدی OpManager به شرح زیر است:
- مدیریت رویدادها در کنسول برای شناسایی الگوها
- رابط مدیریتی قابل تنظیم
- تشکیل نمودار برای ارائه آمارهایی مانند پهنای باند در پورت‌های شبکه
نرم افزار زابیکس
Zabbix یک پلتفرم مانیتورینگ منبع باز است. این ابزار دارای مجموعه کاملی از قابلیتهای مانیتورینگ ترافیک شبکه می‌باشد. زابیکس به راحتی قابل دانلود و نصب است و مجموعه گسترده‌ای از قالب‌های plug-and-play را برای سخت‌افزار شبکه ارائه می‌دهد. از ویژگی‌های اصلی Zabbix می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسکن فعال و غیرفعال سخت افزار و سرورهای شبکه
- تشخیص دستگاه‌های جدید و تغییرات پیکربندی
- ابزارهایی برای ساخت نمودار بر اساس دادههای در دسترس
- ادغام کامل SNMP با الگوهای تجهیزات شبکه
نرم افزار PRTG
برنامه PRTG روی سرور ویندوز اجرا میشود و روی هر مرورگری قابل مشاهده است. علاوه بر این، می‌توان آن را در برنامه‌های اندروید و IOS نیز اجرا کرد. مانیتورینگ شبکه با PRTG ویژگی‌های زیر را ارائه می‌دهد:
- نظارت بر ترافیک شبکه
- گزارش دهی
- نقشه شبکه قابل تنظیم
- مدیریت و نظارت SNMP
نحوه اجرای مانیتورینگ ترافیک شبکه در سازمانها
بیشتر مشاغل کوچک و بزرگ از نوعی نظارت بر ترافیک شبکه استفاده می‌کنند. این اقدام اغلب برای بهبود خدمات مشتری یا رفع مشکلات احتمالی شبکه قبل از ایجاد هرگونه اختلالات قابل توجه صورت می‌پذیرد. همچنین نظارت بر ترافیک به شما کمک می‌کند تا ببینید کارکنان چگونه از اینترنت استفاده می‌کنند.
چند راه مختلف برای پیاده سازی نظارت بر ترافیک در سازمانها وجود دارد. رایجترین روش استفاده از راهکارهای مبتنی بر سخت افزار مانند روتر با قابلیتهای نظارت داخلی است. از طرف دیگر، راهکارهای مبتنی بر نرم‌افزار روی سرور یا رایانه‌های اختصاصی قابل اجرا هستند. هنگامی که ابزار مناسب را در اختیار داشته باشید، نظارت بر ترافیک شبکه بسیار آسان خواهد شد. در بیشتر موارد برای کنترل بهینه ترافیک شبکه باید روتر یا نرم افزار خود را برای ثبت تمام ترافیک‌های ورودی و خروجی تنظیم کنید. بسته به نیاز می‌توان این اطلاعات را به روش‌های مختلف روی نمودار مشاهده کرد.
نتیجه گیری
مانیتورینگ از خرابی شبکه جلوگیری می‌کند و مزایای بی شماری را به دنبال دارد. با نظارت بر آنچه در شبکه شما می‌گذرد، شانس شناسایی و رفع مشکلات را در کمترین زمان ممکن خواهید داشت. مانیتورینگ ترافیک شبکه برای همه سازمانها و مشاغل امری حیاتی می‌باشد. با درک روش‌های مختلف نظارت بر ترافیک و استفاده از بهترین ابزارهای موجود، سازمانها اطمینان حاصل خواهند کرد که شبکه‌هایشان به خوبی کار می‌کند. انتخاب ابزار مناسب برای مانیتورینگ ترافیک شبکه به بررسی های اساسی نیاز دارد. ابزارهای خوب زیادی در این حوزه وجود دارند که هر کدام از آن‌ها نقاط قوت و ضعف خود را ارائه می‌دهند. خبر خوب این است که این نرم افزارها دارای نسخه آزمایشی رایگان هستند. ابزاری را پیدا کنید که به بهترین وجه با نیازهای سازمانی شما مطابقت دارد.
